iştedeğişiklikler

Fotoğraf: 2 / 2

SALI GÜNÜ YASALAŞMASI BEKLENİYOR
Yaklaşık 5 milyon vatandaşı ilgilendiren EYT düzenlemesi Meclis Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye dün başlandı. Tasarının önümüzdeki hafta salı günü meşruaşması ve yürürlüğe girmesi bekleniyor. Sonrasında emeklilik amacıyla e-Devlet’ten ve SGK şubelerinden başvurular yapılacak. EYT’den emeklilik müracaatı yapan milyonlarca şahıs maaştan evvelce kıdem tazminatlarına kavuşacak. Emekli maaşı SGK’ya başvuruyu takip eden ay başından itibaren bağlanıyor. SSK’lı maaşını her ayın 17-22’si arasında çekiyor. Dolayısıyla maaş hesaba yatana kadar EYT’li, işyerinden emeklilik hakkıyla ayrılıp kıdem tazminatına daha evvelce kavuşacak.
İŞVEREN ÖDEMEK ZORUNDA
İŞVEREN ÖDEMEK ZORUNDA
SGK’dan ‘emekli olabilir’ makalesını alıp işverene teslim eden EYT’li meşru olarak iş sözleşmesini tek doğrultulu feshedip kıdem tazminatıyla beraber izin gibi meşru haklarını talep edebilecek. Bu halde işverenin ‘ödemiyorum’ deme hakkı yok. Yani bütün proses meşru çerçevede ilerleyecek. Çalışanların sigortası derecesindeki kıdem tazminatı, son işyerinde çalışılan her tam sene amacıyla 30 günlük son brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Tazminatın alt limitini asgari ücret belirliyor. Asgari ücret 1 Ocak Ayı Ayı Ayı itibarıyla yüzde 55’lik artışla brüt 10 bin 8 liraya çıkmıştı. Yani en düşük tazminatta bu tutar baz alınıyor.
SON BRÜT ÜCRETE GÖRE HESAP
SON BRÜT ÜCRETE GÖRE HESAP
Kıdem tazminatının 1 sene amacıyla en yüksek tutarını ifade eden tavan, memur maaş katadedina göre belirleniyor. İlk 6 ay amacıyla geçerli tavan tutar 19 bin 982.83 lira olarak belirlemişti. İş Kanunu’na göre kıdem tazminatı, işçinin son aldığı brüt ücret üzerinden ödeniyor. Bir senedan çoğalan sürelerde oranlanarak hesaplamaya dahil ediliyor.

Tazminat hesaplanırken ücretin yanı sıra, derli toplu olarak sağlanan bütün para ve para ile ölçülebilen menfaatler (yol parası, yemek parası, derli toplu ikramiye ve primler gibi) öneme alınıyor. Tazminatlar genel olarak peşin ödeniyor. Fakat EYT sürecinde toplu bir kıdem tazminatı ödeneceğinden bu hususta işçi ve işveren anlaşırsa taksitler durumunda de ödeme yapılabilir. Bu doğrultuların kabulüne bağlı.
İSTİFA EDENDE DE YAŞ ARANMIYOR
İSTİFA EDENDE DE YAŞ ARANMIYOR
BU DETAYLARA AMAN DİKKAT!

EYT ile emeklilikte yaş aranmıyor. 5000-5975 gün arası kademeli prim koşulu ve bayan ise 20, erkek ise 25 senelik sigortalılık koşulu gerekiyor. EYT ile emekli olamayacakların da istifa ile kıdem tazminatı hakkı söz konusu. 8 Eylül 1999’dan evvelce ilk kez sigortalı olup da 15 sene 3600 gün sigortalılık zamanını dolduran bundan sonra yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren işçiler, Sosyal Emniyet Kurumu’ndan (SGK) ‘yaş dışında emeklilik şartlarını yerine getirmiştir’ makalesını temin ederek işverene verip, istifa ederse kıdem tazminatı alabiliyor. 8 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında sonra sigortalı olanların önünde ise iki alternatif var. Seçeneklerden birincisi, 25 sene sigortalılık zamanı ve 4500 gün prim. Bu şartları tamamlayan bayansa 58, erkekse 60 yaşında emekli oluyor.

7000 GÜNÜ TAMAMLAYANLAR
7000 GÜNÜ TAMAMLAYANLAR
2008’den evvelce sigortalı olanların ikinci alternatifi ise 7000 gün prim ödeme zamanı. 7000 günü tamamlayan bayansa 58, erkekse 60 yaşını doldurmak koşuluyla emekli olabiliyor. Dolayısıyla burada sigortalılık zamanı aranmıyor. 19 sene 5 ay 10 gün prim ödeyenler SGK’dan makale alarak çalıştığı yerden istifa ederek kıdem tazminatını meşru olarak alabilir.

1 Mayıs 2008’den sonra işe girenlerde ise aranan prim gün adedi 5400 olacak (her sene 100 gün artarak 4500’den 5400’e çıkacak). EYT hakkıyla emekli olacak aşağı yukarı 5 milyon vatandaş da yasa çıktıktan sonra kıdem tazminatı hakkı elde edebilecek. Bunun amacıyla SGK’dan emekli olabildiğine dair bir makale alacak ve bunu işverene verecek. Ekinde de emeklilik sebebiyle istifa ediyorum diyecek, işveren de onu ‘08’ koduyla SGK’ya bildirecek ve şahıs bundan sonra o işletme ile arasındaki hukuki teması sona erdirecek bundan sonra işten çıkmış olacak. Bu saatten sonra bireyin aynı işyerinde işe devam edip etmemesi gene o çalışan ve işveren arasında oluşturulan anlaşmaya bağlı. İşçi 10 gün içerisinde aynı işyerinde çalışmaya başlarsa işveren 5 puanlık sosyal emniyet destek priminden yararlanabilecek.
İKİ KEZ VEYA DAHA FAZLA ALINABİLİR Mİ
İKİ KEZ VEYA DAHA FAZLA ALINABİLİR Mİ?
Emekli olup, emekli aylığını kestirmeden destek primine tabi olarak çalışmaya devam edenler, ikinci kez emekli olamayacağından ‘emeklilik gerekçesiyle’ kıdem tazminatı talep edemiyor. Bu halde normal bir işçi gibi prosedür yapılıyor. Yani işten çıkarma, geçerli amaçla (maaşın geç ödenmesi ve mobbingpsikolojik baskı gibi) sözleşme feshi, en az 1 senelik çalışma zamanının olması gibi kurallara tabi olarak tazminat alınabiliyor. Diğer yandan kıdem tazminatını sıfırladıktan sonra emekli maaşlarını kestirip çalışmaya devam eden emekliler, gene emeklilik dilekçesi vererek, emeklilik ardından sürelerin tazminatını da alabiliyor.
İHBAR TAZMİNATI YATACAK MI
İHBAR TAZMİNATI YATACAK MI?
EYT’den emekli olacaklar yalnızca kıdem tazminatı alabilecek. Emeklilik hakkıyla işten ayrılmada ihbar tazminatı ödenmiyor. Emeklilik dışında tek doğrultulu sözleşmenin feshedildiği hallerde ihbar tazminatı işler. Kıdem amacıyla 1 senenin dolması gerekirken, ihbar tazminatı ise 1 gün sigortalı çalışmayla elde edilebiliyor. İşten çıkaracağını ya da işten ayrılacağını bildirmesi gereken doğrultu yasada belirti edilen sürelere uymak zorunda.

Bildirimden hem işveren hem de işçi sorumlu. Bildirim, işçinin çalışma zamanı 6 aydan kısaysa (1 gün dahi olsa) 2 hafta, 6 ay ile 1.5 sene arasındaysa 4 hafta, 1.5 sene ile 3 sene arasındaysa 6 hafta, 3 senedan çok olursa 8 hafta evvelce yapılmalı. Taraflar bu süreye bağlı kalmadan sözleşmeyi feshetmek isterse ihbar tazminatı ödemeli. İhbar tazminatının hesabında da brüt ücret öneme alınıyor. Ama bunda kıdem tazminatında bulunduğu gibi ‘tavan sınırı’ yok. Emeklilik hakkıyla ihbar tazminatı alınamaz fakat gene çalışmaya başlayan emekli bu kez belirti edilen şartları taşırsa normal bir işçinin haklarına sahip olacağından ihbar tazminatına hak kazanır. Emekli işçiler, haklı bir gerekçe olmadan işten atıldıklarında yukarıda belirti edilen sürelere göre ihbar tazminatı alırlar.

Kıdem hesabı brüt maaşa göre yapılmıştır.

10.008 TL 1 Ocak Ayı Ayı Ayı 2023 itibarıyla geçerli olacak asgari ücretin brütüdür. En düşük tazminatı belirleme eder. 19 bin 982 TL ise 1 Ocak Ayı Ayı Ayı itibarıyla geçerli tavan kıdem tazminatı tutarıdır. Memur maaş katadedina göre 6 ayda bir yenilenir.

Kıdem tazminatından yalnızca Damga Vergisi (binde 7.59) kesiliyor. Hesabımız vergisi düşülmüş ‘NET’ tutarlardan oluşuyor.

1 2

Hoş Geldiniz

Üye değilmisiniz? Kayıt Ol!

Hemen Hesabını Oluştur

Zaten bir hesabın mı var? Giriş Yap!

Şifrenizi mi Unuttunuz

Kullanıcı adınızı yada e-posta adresinizi aşağıya girdikten sonra mail adresinize yeni şifreniz gönderilecektir.

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.